Wady zgryzu, krzywe zęby: jak sobie z nimi radzić?

Codziennie 2000 razy przełykamy ślinę. W tym momencie zęby kontaktują się ze sobą. Jeżeli zgryz jest nieprawidłowy wydzielane są hormony stresu. Wpływają one na hipokamp, strukturę w mózgu odpowiedzialną za pamięć długotrwałą i orientację przestrzenną. Badania naukowe pokazują, że starsze osoby z brakami uzębienia mają większe problemy z orientacją przestrzenną niż w przypadku uzupełnienia braków. U młodszych osób stres może powodować problemy z zapamiętywaniem, uczeniem się. Dlaczego tak się dzieje? Spożywanie pokarmów jest podstawową funkcją zapewniającą przeżycie. Dlatego zaburzenia zgryzu odbierane są przez mózg jako zagrożenie bytu.

Krzywe zęby pojawiają się już we wczesnym etapie rozwoju. U dzieci w małym procencie są efektem dziedziczenia po rodzicach, najczęściej jednak wynikają z nieprawidłowych nawyków takich jak ssanie kciuka lub zbyt długie ssanie smoczka. Jedną z częstszych przyczyn rozwoju wady zgryzu jest również próchnica wieku dziecięcego prowadząca nawet do utraty zębów mlecznych. Aby zapobiec krzywym zębom często wystarczy profilaktyka.

Bardzo często wady zgryzu są rozpoznawane i leczone dopiero w okresie, gdy maluch gubi ząbki mleczne, a zamiast nich zaczynają wyrastać zęby stałe. Zęby mleczne traktowane są jako etap przejściowy w uzębieniu. Nic jednak bardziej mylnego. Zaniedbywane leczenie mleczaków może mieć poważne konsekwencje.

Zęby mleczne pełnią ogromną rolę w utrzymaniu przestrzeni dla zębów stałych. Gdy zostanie usunięty ząb mleczny, sąsiadujące zęby ulegają migracji ze względu na lukę. Jest to bardzo niekorzystne dla rozwoju całego łuku zębowego ponieważ może prowadzić do wyżynania się nierównych zębów – wyjaśnia lek. dent. Agata Pleszyniak, ekspert Kliniki Implantologii i Stomatologii Estetycznej Borczyk.pl

Problem krzywienia zębów nie występuję jednak tylko u dzieci, dotyczy również dorosłych. Główną przyczyną są wyżynające się ósemki, które przesuwają stałe zęby. Ponieważ rosną one ostatnie w kolejności zazwyczaj nie ma już dla nich miejsca i sam proces wyrastania również przebiega nieprawidłowo. Mogą one powodować wady zgryzu, a nawet uszkodzenia korzeni innych zębów. Sąsiadujące zęby są narażone również na próchnicę, a nawet paradontozę. Dodatkowo jeśli zęby mądrości rosną krzywo mogą kaleczyć policzek i powodować stany zapalne. W przypadku gdy nie wyrosną całe zęby może dochodzić do podrażnienia pod wpływem ciągłego nagryzania dziąsła. Pod takim kapturem dziąsłowym gromadzone są resztki pokarmów, których nie jesteśmy w stanie dobrze oczyścić podczas codziennej higieny i tym samym powstaje stan zapalny, który może objawiać się bólem i obrzękiem dziąsła, gorączką, a nawet szczękościskiem.

Obecnie ze względu na szerokie możliwości stomatologiczne można bez problemu poradzić sobie z wadami zgryzu i krzywymi zębami. Chociaż leczenie ortodontyczne najczęściej kojarzy się z młodszymi pacjentami, odpowiednio prowadzone może być także skuteczne u dorosłych. Leczenie za pomocą odpowiednich aparatów ortodontycznych pozwala uzyskać prawidłowe ustawienie zębów, a także zlikwidować przeciążenia prowadzące do uszkodzeń dziąseł. Terapia ortodontyczna wpływa na ogólny stan zdrowia jamy ustnej oraz kondycję całego organizmu.

Leczenie ortodontyczne osób dorosłych jest zwykle ściśle związane z działaniami w zakresie profilaktyki i leczenia chorób przyzębia. Podczas leczenia ortodontycznego wykorzystywane są różnego rodzaju aparaty ortodontyczne, zdejmowane lub stałe. Ortodonta zakłada je od strony wargowej bądź językowej zębów – tłumaczy lek. dent. Agata Pleszyniak. – Podczas pierwszej wizyty przeprowadzana jest zazwyczaj konsultacja ze specjalistą, który dokładnie bada stan uzębienia pacjenta. Precyzyjna diagnostyka wiąże się z wykonaniem zdjęć cyfrowych i rentgenowskich, wykonaniem skanu 3D oraz pobraniem wycisków zębów w celu wykonania modeli diagnostycznych, które pozwalają uzyskać informacje jaka wada występuje i jaką metodę leczenia zastosować. Dodatkowo, wykonanie skanu 3D pozwala na wprowadzenie trójwymiarowego modelu zębów do specjalnego programu analizującego zgryz. To pozwala na obiektywną analizę, uniezależniającą nas od ludzkiej niedoskonałości – dodaje doktor Pleszyniak.

Stomatologia oferuje różnorodne aparaty ortodontyczne. Lekarz dobiera odpowiedni w zależności od grup wiekowych oraz wad zgryzu o różnym poziome zaawansowania.

Aparaty ortodontyczne dzielimy na stałe i ruchome, ten drugi nie jest przytwierdzany do zębów na stałe. Może być ściągany i zakładany wielokrotnie, a ile czasu powinien być noszony w ciągu dnia rekomenduje lekarz – mówi lek. dent. Agata Pleszyniak.

Jak wskazuje sama nazwa, aparat ruchomy nie jest przytwierdzany do zębów na stałe. Może być ściągany i zakładany wielokrotnie. Lekarz sam zaleca, jak długo w ciągu całej doby taki aparat powinien znajdować się na zębach. Rozwiązanie to nie jest zatem szczególnie uciążliwe, choć nie sprawdza się w każdym przypadku. Aparat może być stosowany zarówno u dzieci jaki i dorosłych. Obecnie jedną z innowacyjnych metod jest na przykład leczenie wad zgryzu za pomocą przezroczystych, wymiennych alignerów (nakładek) dopasowanych do uzębienia konkretnego pacjenta. W porównaniu z tradycyjnym leczeniem ortodontycznym zapewniany jest większy komfort przy zachowaniu doskonałej efektywności.

Aparaty stałe są przytwierdzone do zębów na stałe i pacjent nie ma możliwości ich zdejmowania. Istnieje wiele różnych rodzajów aparatów wiec pacjent ma szeroki wybór.

Podczas leczenia ortodontycznego należy pamiętać, że samo założenie aparatu nie wystarczy. Przez cały czas noszenia go na zębach musimy regularnie odwiedzać ortodontę, aby na bieżąco weryfikował postępy i kontrolował stan uzębienia. W zależności od stopnia zaawansowania leczenie wady zgryzu może trwać od roku do kilku lat.